پس از آنکه تمامی راه ها و تلاش ها برای برقراری سازش و حل مشکلات زوجین بی نتیجه ماند آن ها می توانند بعنوان آخرین راه حل برای جدائی و طلاق اقدام نمایند . زن و شوهر حتی در صورت توافق در خصوص طلاق باید به دادگاه خانواده مراجعه نمایند. در صورت عدم توافق ، آقایان بطور مطلق ( یعنی در هر شرایط ) و زنان در موارد محدودی که بعدا" شرح داده خواهد شد باید از دادگاه خانواده درخواست طلاق نمایند .
اقسام طلاق
طلاق رجعی :
طلاقی است که پیوند ازدواج به طور کامل از بین نمی رود و تا زمانی که عده ی زن سپری نشده باشد ، مر د می تواند رجوع کند و زندگی زناشوئی را بدون ازدواج مجدد ادامه دهد . قانون مدنی مقرر داشته است : «در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است. »
زن تنها در مواردی که با بخشیدن مالی به شوهر ، رضایت او را برای طلاق جلب می کند، می تواند با مطالبه ی مالی که به شوهر بخشیده است ، به او امکان دهد از حق رجوع استفاده کند .
طلاق بائن :
این طلاق باعث جدائی قطعی زن و شوهر از یکدیگر می شود و مرد بعد از طلاق ، حق رجوع ندارد . قانون مدنی مقرر می دارد :
« در موارد ذیل طلاق بائن است :
1.طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود.
2. طلاق یائسه
3. طلاق خلع و مبارات ، مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد .
4. سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید . اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید »
طلاق خلع و مبارات :
طلاق خلع آن است که زن از زندگی زناشوئی ناراضی باشد و با پرداخت مالی به شوهر موافقت او را برای طلاق جلب کند .
مبارات در لغت یعنی بیزار شدن و مطابق قانون مدنی :«طلاق مبارات ان است که کراهت از طرفین باشد. »در این گونه طلاق ، نارضایتی از زندگی زناشوئی دو جانبه است و به این جهت قانون گذار مقرر داشته که مالی را که زن در ازاء طلاق به شوهر می دهد محدود باشد و بیشتر از میزان مهر نباشد . در طلاق خلع و مبارات ، آنچه را که زن در ازاء طلاق به شوهر می دهد فدیه یا عوض نامیده می شود .
شرایط درخواست طلاق برای زنان
الف) در اسناد ازدواج کسانی که تقریبا" پیش از سال 1365 به عقد نکاح دائم یکدیگر درآمده اند شرایط ضمن عقد ازدواج که در واقع بند ب آن شرایط طلاق را بیان می دارد، وجود ندارد . این زنان می توانند با استناد به شرایطی که در قانون مدنی پیش بینی شده است درخواست طلاق کنند هر چند این شرایط در قانون پنج مورد ذکر شده است ولی طبق پیش بینی قانون گذار چنان چه موارد دیگری نیز وجود داشته باشد و برای دادگاه ثابت شود که امکان ادامه زندگی مشترک برای زن وجود ندارد یا به عبارتی زوجه در عسر و حرج قرار دارد دادگاه حکم به طلاق صادر خواهد کرد .
http://www.forum.banowan.com/viewtopic.php?f=65&t=3045
ب) از جمله شرایط ضمن عقد نکاح که در واقع موارد امکان در خواست طلاق توسط زوجه را بیان می دارد ، وکالت بلاعزلی است که شوهر به زن خود می دهد تا در صورت تحقق هر یک از موارد دوازده گانه به دادگاه مراجعه کرده و پس از اثبات ادعای خود در خواست طلاق کند . و همچنین وکالت در قبول بذل به وی می دهد .
منظور از بذل و قبول آن در قسمت اخیر شرط این است که وقتی زن با دشواری زیاد شرایط بوجود آمده را دادگاه اثبات می کند تا حکم طلاق وی صادر شود از انصاف به دور خواهد بود که شوهر بتواند به سادگی با ایشان رجوع کند بنابراین در اغلب موارد زنان نوع طلاق خلع را انتخاب می کنند و با بخشیدن یا بذل قسمتی از مهریه خود امکان رجوع شوهر را از بین می برند صرف بخشیدن یا بذل کافی نیست بلکه شوهر نیز باید این بذل را قبول کند به همبن دلیل وکالت در قبول بذل هم ضمن شرط پیش بینی شده است .
موارد پیش بینی شده در اسناد ازدواج به طور مختصر و ساده عبارتند از :
1. نپرداختن نفقه توسط شوهر به مدت شش ماه و عدم امکان اجبار او ... برای استفاده از این شرط ابتدا باید حکم قطعی محرومیت شوهر به پرداخت نفقه صادر شده و او حکم را اجرا نکرده باشد .
2. سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که امکان ادامه زندگی برای زن وجود نداشته باشد .
3. ابتلاء زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام و ادامه زندگی زناشوئی برای زن خطراتی را به همراه داشته باشد .
4. جنون یا دیوانه بودن شوهر .
5. اگر زوج حرفه یا شغلی داشته باشد که خلاف مصلحت خانواده یا شان و حیثیت زن باشد و با دستور دادگاه هم دست از آن شغل برندارد .
6. محکومیت شوهر به حکم قطعی مجازات پنج سال حبس یا بیشتر .
7. اعتیاد زوج به حدی که به اساس زندگی خانوادگی او لطمه بزند و ادامه زندگی برای زن دشوار باشد .
8. ترک زندگی خانوادگی توسط شوهر و بدون دلیل موجه حداقل به مدت 6 ماه .
9. محکومیت زوج به مجازاتی که به حیثیت و شئون خانوادگی زن لطمه بزند ، تشخیص این امر با دادگاه است .
10 . اگر بعد از گذشت 5 سال از ازدواج ، بدلیل مشکلات جسمی زوج صاحب فرزند نشوند .
11. در صورتی که شوهر غیبت طولانی داشته یا مفقودالاثر شود .
12. اگر شوهر بدون اجازه همسرش زن دیگری بگیرد .
لازم به ذکر است که زن می تواند بطور مطلق حق طلاق را ضمن عقد ازدواج از شوهر بگیرد و یا این که ضمن یا بعد از ازدواج وکالت در طلاق را ضمن سند رسمی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شود از زوج اخذ کند .
یکی از شرایط دیگری که ضمن عقد نکاح وجود دارد و ممکن است به امضاء طرفین برسد مربوط به تقسیم دارائی زوج در هنگام طلاق است .
برای تحقق این شرط و درخواست تقسیم دارائی شوهر می بایست :
اولا" : در خواست طلاق از طرف زن نباشد .
ثانیا" : اگر شوهر بدلیل بدرفتاری بیش از حد زوجه او را طلاق داد ه باشد تقسیم دارائی انجام نخواهد شد .
ثالثا" : اموالی تقسیم می شود که شوهر بعد از ازدواج با زن خود بدست آورده باشد نه اموال پیش از آن .
رابعا" : تقسیم دارائی حداکثر تا نصف آنها خواهد بود و امکان دارد که کمتر از نصف به زن تعلق پیدا کند .
