دکتر محمد نصیری - متولد 1285 - اخذ مدرک دکترای حقوق خصوصی و دکترای اقتصاد از دانشکدۀ حقوق پاریس و . . .

دکتر محمد نصیری

دکتر محمد نصیری در سال 1285 شمسی در اصفهان متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در همین شهر به پایان برد و در کنار آن به تحصیل و تکمیل زبان و ادبیات عرب و فقه و اصول پرداخت.

در سال 1306 شمسی به تهران آمد و پس از اخذ درجۀ لیسانس از دانشکدۀ حقوق تهران در سال 1309، جزو نخستین دسته های دانشجویان اعزامی دولت برای تکمیل تحصیلات به فرانسه رفت و پس از ورود به دانشکدۀ حقوقِ شهر اکس آن پروانس و اخذ مجدد درجۀ لیسانس حقوق از دانشگاه مذکور با رتبۀ ممتـــاز و مدال علمی لوره آ در حقوق بین الملل خصوصی، برای تکمیل تحصیلات عالیه وارد دانشکدۀ حقوق پاریس شد و با دریافت دو دیپلم دکترا در حقوق خصوصی و اقتصاد، در سال 1316 شمسی(1937 میلادی) موفق به اخذ درجۀ دکترای دولتی از دانشگاه پاریس با رتبۀ بسیار خوب شد و به کشور بازگشت و تصدی مشاغل قضایی را در دادگستری ایران از همان سال(1316) آغاز کرد. در سال 1322 با سمت ریاست ادارۀ کل تصفیۀ املاکِ واگذاری، به وزارت دارایی منتقل شد و در سال 1325 به مدیریت کل وزارت دارایی منصوب و در بهمن سال 28 به عضویت هیأت مدیره شرکت سهامی بیمه ایران و سپس در مرداد سال بعد به ریاست هیئت مدیره این شرکت انتخاب گردید.

در زمان تصدی ایشان، در تاریخ 30/7/1329 اولین بولتن هفتگی بیمه ایران منتشر شد، درشهریور 1330 اولین مجله بیمه ایران بصورت ماهانه توسط اداره آمار و مطالعات و تبلیغات بیمه ایران منتشرمی شد که این نشریه به قیمت 5 ریال بفروش می رسید.

تاسیس کتابخانه وقرائتخانه، افتتاح باجه بعدازظهر و دستور افتتاح شعبه بازار و تشکیل کلاس مخصوص بیمه و افتتاح داروخانه و آزمایشگاه اختصاصی در عمارت شرکت، تهیه طرح صحیح و نوین برای اجرای بیمه های اجتماعی، مقدمات تاسیس بیمارستان، تصویب آئین نامه ها و مقررات داخلی، اعزام چند نفر از روسای ادارات به خارج از کشور و تبدیل بسیاری از نمایندگی ها به شعبه از اقدامات ایشان در بیمه ایران بوده است.

در مرداد ماه 1330 هیئت مدیره شرکت موافقت نمود که به منظور معاملات بیمه وارداتی- صادراتی، آتش سوزی ساختمان و کارخانه ها وغیره در سراسر اروپا، شعبه بیمه ایران درلندن افتتاح شود.

دکتر محمد نصیری پس از پایان ماموریتش در بیمه ایران به سمت وزارت کار منصوب شد. در سال 1331(کابینۀ مرحوم دکتر مصدق) مدیر کل بانک ملی ایران بود.

سابقۀ خدمات علمی استاد دکتر محمد نصیری به بدو استخدام در وزارت دادگستری باز می گردد که در آنجا علاوه بر مشاغل قضایی مهم، عضو کمیتۀ دائمی تدوین قوانین جدید دادگستری بود و از سال 1333 همکاری مستمر با دانشگاه تهران و تدریس در دانشکدۀ حقوق را آغاز کرد. عنوان رشتۀ حقوق بین الملل خصوصی مرادف با نام استاد دکتر نصیری است و غالب کسانی که بعدها به تدریس و تألیف و ترجمه در این رشته اقدام کرده اند، دانشجویان ایشان بوده اند. استاد همزمان با تألیف و تحقیق در این رشتۀ حقوقی، به بررسی و مطالعه در زمینۀ مسائل اقتصادی ادامه داد. عضویت در برنامۀ سوم و چهارم عمرانی کشور و مدیریت گروه موانع سازمانی و مقرراتی توسعۀ اقتصادی ایران در سال های 1340 تا 1342 از یادگارهای آن دوران از مطالعه و تحقیق است. استاد علاوه بر تدریس حقوق بین الملل خصوصی در دورۀ لیسانس دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران، تدریس این درس در دورۀ دکترای حقوق این دانشکده را نیز بر عهده داشت و شهرت بین المللی و اهمیت سوابق علمی نامبرده در این زمینه موجب شد که به عصویت « هیأت داوران دیوان دائمی داوری بین المللی » انتخاب شود.

از سال 1350 تا 1354 سمت ریاست دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران را بر عهده داشت و در همین دوران بود که موفق به تأسیس مجدد موسسۀ جرم شناسی و گسترش فعالیت مرکز مطالعات عالی بین المللی دانشگاه تهران و تأسیس موسسۀ حقوق تطبیقی شد.

* از تألیفات ایشان است:

ـ حقوق بین الملل خصوصی(کلیات و تعارض قوانین)؛

ـ تاریخچۀ سی سالۀ بانک ملی ایران؛

ـ هبه در حقوق ایران(به زبان فرانسه)؛

ـ مقالات منتشر شده در مجلات حقوقی کشور؛

* تحقیقات علمی شامل دروس دورۀ دکتری حقوق:

ـ تحقیق در زمینۀ تابعیت شرکت ها؛

ـ تحقیق در زمینۀ قانون حاکم بر قراردادها؛

ـ تحقیق در زمینۀ قانون حاکم بر احوال شخصیه؛

ـ تفسیر قراردادها؛

ـ طرح تحقیقاتی موانع سازمانی توسعۀ اقتصادی ایران(موسسۀ تحقیقات اقتصادی دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران).