در ماده ۱۳۱ قانون اجرای احکام مدنی آمده است: هرگاه مالی که مزایده از آن شروع میشود خریدار نداشته باشد محکوم له میتواند مال دیگری از محکوم علیه معرفی و تقاضای توقیف و مزایده آن را بنماید یا معادل طلب خود از اموال مورد مزایده به قیمتی که ارزیابی شده قبول کند یا تقاضای تجدید مزایده مال توقیف شده را بنماید و در صورت اخیر مال مورد مزایده به هر میزانی که خریدار پیدا کند به فروش خواهد رفت و هزینه آگهی مجدد به عهده محکوم له میباشد. و هرگاه طلبکاران متعدد باشند رأی اکثریت آنها از حیث مبلغ طلب برای تجدید آگهی مزایده مناط اعتبار است.
فیضعلی مداح عضو بازنشسته هیأت علمی دانشگاه سمنان و یکی از خوانندگان روزنامه اطلاعات در به قلم آقای دکتر طیرانیان استاد محترم دانشگاه و حقوقدان خوشنام درباره ماده ۱۳۱قانونی اجرای احکام مدنی (ماده فوقالاشاره) که در صفحه ۱۱ روزنامه اطلاعات شماره ۲۵۹۷۷ در تاریخ ۳۱ر۶ر۹۳ به چاپ رسیده است، مینویسد:
نزاع اصلی و محور مناقشه و اختلاف بر سر عبارت «به هر میزان که خریدار پیدا کند…» در قسمت پایانی ماده ۱۳۱ است که به شرح زیر توضیح داده میشود. این قلم هیچگونه نفع و یا ضرری در این پرونده ندارد.
ـ اولاً «عبارت به هر میزان» معنی آن روشن است، یعنی به هر مقدار عرفی، چه از نظر وزن و یا واحد پول رایج کشور.
ـ ثانیاً، قدر مسلم آن مواردی است که بدهکار علیرغم مراجعات دوستانه و میانجیگری افراد معتبر و صاحب نام و نشان و نیز وساطت مأمورین ابلاغ و غیره بهیچوجه حاضر به مصالحه و رفع اختلاف و «ردّ مال» (طلب) به طلبکار نشده و مضافاً اینکه تعمداً موجب اذیت و آزار و سرگردانی طلبکار به صور گوناگون از جمله پرداخت هزینة دادرسی و اتلاف وقت در دادسرا و دادگاه شده و احتمالاً قصد و نیت هضم «مال حرام» را داشته و مستوجب عقوبت است.
لذا قانون از طریق همین ماده ۱۳۱ نظر بر تنبیه و ادب بدهکار را دارد و هیچگونه نقصی در آن مشاهده نمیشود و دست مریزاد به قانوننویس باید گفت.
ـ ثالثاً ملک توقیف شده به ارزش ۷۵۰ میلیون در مقابل صد میلیون تومان بدهی (اصل ۳۰ میلیون به اضافه ۷۰ میلیون هزینه و بهره دیرکرد)، گرچه بر حسب ظاهر غیرمنصفانه است، ولی این اختلاف فاحش میتوانست بدهکار را وادار کند تا به هر تدبیر طلب طلبکار و دولت را پرداخت و ملک خود را آزاد کند.
اینکه یک و یا چند دانگ از ملک فوقالاشاره به طلبکار واگذار و پرونده مختومه گردد، منوط به رضایت طلبکار است.
گاهی اوقات، «نقره داغ کردن بدهکار» در دستور کار قانون شرع و عرف نیز قرار خواهد گرفت.
ـ رابعاً: اجرای دقیق ماده ۱۳۱ زنگ خطر و عبرتی است برای سایرین که قصد و نیت «حرامخواری» دارند. اشد مجازات در این ماده مستتر است.
چنانکه سعدی رحمتاله علیه در ۷۰۰ سال قبل فرموده است: ترحم بر پلنگ تیزدندان ـ ستمکاری بود بر گوسفندان. با عرض معذرت از اینکه برخی از انسانها در جای حیوانات قرار گرفتهاند.