مردم کشورمان ضمن آگاهی نسبی در مورد مضرات مصرف قلیان میوه‌ای، به طور کلی استفاده از قلیان را امری ناپسند دانسته و خواهان جلوگیری از عرضه آن در قهوه خانه‌ها می‌باشند.
چند درصد مردم مخالف عرضه قلیان هستند؟
به گزارش خبرگزاری فارس، مصرف قلیان میوه‌ای طی چند سال اخیر شیوع قابل توجهی یافته و به یکی از معضلات و دغدغه‌های حوزه سلامت در کشور تبدیل گردیده است.
نگرانی از عواقب و پیامدهای رشد مصرف قلیان تا بدانجا پیش رفته است که در تیرماه سال جاری، جمع کثیری از چهره‌های برجسته و تاثیرگذار در حوزه سلامت، در نامه‌ای به رئیس جمهوری ضمن ابراز نگرانی از روند مصرف قلیان، درخواست کردند تا با اجرای سختگیرانه تر قوانین، از گسترش این پدیده جلوگیری شود.
با توجه به اهمیت این موضوع، «مرکز پژوهش‌های افکارعمومی و تحولات اجتماعی دانشگاه تهران»، به تازگی نتایج یکی از تحقیقات خود در مورد رویکرد مردم کشورمان در خصوص مصرف برخی از انواع دخانیات از جمله قلیان میوه‌ای را منتشر کرده است. این پژوهش که داده‌های آن در نیمه دوم آذرماه 1393 گردآوری شده، با حاشیه خطای حدود 3.5 درصد، به افراد بالای 18 سال جامعه شهری و روستایی کشور قابل تعمیم است.
نتایج این تحقیق بیانگر آن است که اکثر مردم کشورمان ضمن آگاهی نسبی در مورد مضرات مصرف قلیان میوه‌ای، به طور کلی استفاده از قلیان را امری ناپسند دانسته و خواهان جلوگیری از عرضه آن در قهوه خانه‌ها می باشند.
البته این رویکرد در میان تمامی اقشار جامعه یکسان نبوده و مردان، جوانان و ساکنان کلانشهرها، به مراتب مخالفت کمتری با مصرف قلیان و یا عرضه آن در قهوه خانه‌ها دارند.
بر اساس یافته‌های این تحقیق، در مجموع 13 درصد از مردم کشورمان اظهار داشته‌اند که در بازه زمانی یک ماه پیش از گردآوری داده‌های این تحقیق، قلیان میوه‌ای مصرف کرده‌اند. البته میزان مصرف قلیان بین مردان و زنان یکسان نبوده و مردان بیش از زنان قلیان میوه‌ای مصرف می‌کنند؛ به طوری که حدود 16 درصد از مردان و در مقابل، 10 درصد از زنان در یک ماه پیش از انجام این تحقیق قلیان میوه‌ای مصرف کرده‌اند. نکته جالب توجه اینکه مصرف قلیان میوه‌ای در بین ساکنان شهرهای بزرگ و جوانان شیوع بیشتری دارد. به عنوان نمونه، در گروه سنی 18 تا 24 سال، 34 درصد از مردان و 15 درصد از زنان قلیان میوه‌ای مصرف می‌کنند. در مقابل، در گروه سنی بالاتر از 34 سال، تنها 6 درصد از مردان و 6 درصد از زنان، قلیان میوه‌ای مصرف می‌نمایند.
در مورد مصرف سیگار نیز نتایج تحقیق انجام شده توسط «مرکز پژوهش‌های افکارعمومی و تحولات اجتماعی دانشگاه تهران» بیانگر آن است که حدود 14 درصد از مردم کشورمان اظهار می‌کنند که در فاصله زمانی یک ماه پیش از گردآوری داده‌های این تحقیق، سیگار کشیده‌اند. در کشورمان، سیگار جزو دخانیات مردانه است؛ به طوری که حدود یک چهارم (25 درصد) از مردان و در مقابل، تنها 2 درصد از زنان کشورمان از سیگار استفاده می‌کنند.
با توجه به اینکه بعضی از افراد تنها از سیگار، برخی دیگر تنها از قلیان و برخی دیگر هم از سیگار و هم از قلیان استفاده می کنند، مجموع کسانی که در یک ماه پیش از انجام این تحقیق، از یک و یا هر دو نوع دخانیات فوق استفاده کرده‌اند حدود 22 درصد از جمعیت کشورمان می‌باشند.
مردم کشورمان نسبت به اینکه مصرف قلیان میوه‌ای حتی نسبت به سیگار نیز ضرر بیشتری دارد آگاهی مناسبی دارند. به طوری که بیش از 71 درصد از مردم کشورمان، مصرف یک وعده قلیان میوه‌ای را از مصرف یک پاکت سیگار مضرتر می‌دانند.
از یافته‌های جالب توجه این تحقیق این است که میزان آگاهی از مضر تر بودن استفاده از قلیان، در میان مصرف کنندگان قلیان میوه‌ای، بیش از کسانی است که قلیان میوه‌ای نمی‌کشند و حدود 83 درصد از مصرف کنندگان قلیان میوه‌ای، مصرف این نوع قلیان را از یک پاکت سیگار مضرتر می‌دانند.
یافته‌های این پژوهش گویای آن است که مصرف قلیان در میان افکار عمومی کشورمان کار ناپسندی است. این عمل در جامعه به عنوان یک ضد ارزش شناخته شده و بیش از چهار پنجم (86 درصد) از مردم کشورمان اظهار می‌کنند که مصرف قلیان «کار بدی» است.
زنان بیش از مردان و روستاییان بیش از شهرنشینان اظهار کرده‌اند که مصرف قلیان را عملی ناپسند به شمار می‌آورند؛ همچنین با افزایش سن، درصد افرادی که مصرف قلیان را «کار بدی» قلمداد می‌کنند نیز افزایش می یابد. در حالی که 54 درصد از افراد 18 تا 24 سال و در مقابل، 75 درصد از افراد بالاتر از 34 سال گفته‌اند که مصرف قلیان را کار «بسیار بدی» می‌دانند.
یکی از موضوعات اجتماعی مورد مناقشه در سال‌های اخیر، بحث توزیع و یا عدم توزیع قلیان در قهوه خانه‌ها بوده است. گروهی از فعالان بهداشتی و اجتماعی، با توجه به ضررهای قلیان برای سلامتی، خواهان توقف عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها بوده‌اند.
از سویی، گروهی دیگر با استناد به مشکلات اجتماعی که می‌تواند در صورت غیر قانونی شدن عرضه قلیان در اماکن عمومی ایجاد شود، مخالف جلوگیری از عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها بوده‌اند. هنگامی که این دو تفکر به افکار عمومی عرضه می‌شود، بیش از دو سوم (حدود 67 درصد) از مردم اظهار می‌کنند که عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها باید متوقف شود و کمتر از یک سوم (29 درصد) از مردم خواهان ادامه عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها می‌باشند.
زنان بیش از مردان و روستاییان بیش از شهرنشینان خواهان توقف عرضه قلیان میوه‌ای در قهوه خانه‌ها می‌باشند. همچنین با بالاتر رفتن سن، میزان موافقت با جلوگیری از عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها نیز افزایش می‌یابد؛ در حالی که کمتر از 60 درصد از جوانان 18 تا 24 ساله خواهان توقف عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها می‌باشند، بیش از 74 درصد از افراد بالاتر از 34 سال با عرضه قلیان در قهوه خانه‌ها مخالفند. از نکات قابل توجه در نتایج این تحقیق این است که بیش از یک چهارم (26 درصد) از افرادی که خود اظهار کرده‌اند قلیان میوه‌ای می‌کشند، خواهان توقف عرضه قلیان میوه‌ای در قهوه خانه‌ها بوده‌اند.
