رحمتالله حافظی، رییس کمیسیون سلامت و خدمات شهری و محیط زیست شورای شهر تهران، ضمن اعلام اینکه سرانجام نابهسامانی قیمت قبور بهشت زهرا(س) به اتمام خواهد رسید، از افزایش قیمت قبر در سال 94 خبر داده است.
احداث گورستان بهشت زهرا(س) نخستین بار با هدف پایان دادن به موضوع تعدد گورستانها در سطح شهر تهران در سال 1345 مطرح و انجام شد. در این راستا قطعه زمینی در مسیر تهران – قم به مساحت 314 هکتار به این موضوع اختصاص یافت. این آرمستان پس از گذشت 4سال آماده شد اما در ابتدا به علت وجود گورستانهای متعدد در محلههای تهران از اقبال عمومی برای دفن اموات مواجه نشد. اما بالاخره فردی به نام مرحوم «محمدتقی خیال» به عنوان نخستین فرد در این آرامگاه دفن شد. این متوفی که از خانوادهای ارتشی و متنفذ بود در قطعه یک، ردیف یک و شماره یک به خاک سپرده شد و اینگونه قبرستان بهشت زهرا(س) تهران به طور رسمی مورد بهرهبرداری قرار گرفت. پس از گذشت 48 سال از ساخت این مکان، به دلیل رشد روزافزون جمعیت و به تبع آن افزایش مرگ ومیر ظرفیت پذیرش مردگان در فضای اولیه در بهمن ماه سال 1376 پایان یافت و مدیران وقت سازمان نیز خرید و تملک 110 هکتار از زمینهای قسمت شمال و شمالشرقی را در دستور کار خود قرار دادند. روند توسعه این آرامگاه در سالهای بعد نیز ادامه داشت تا اینکه تیر ماه امسال مجتبی عبدالهی، معاون خدمات شهری شهردار تهران، اعلام کرد که سالانه 58 هزار نفر در بهشت زهرا تدفین میشوند، این در حالی است که از میان 140 گورستان متروکه فقط 33 آرامگاه قابلیت تدفین دارند که از این تعداد تنها 10 تا 15 درصد از نیاز شهر را پاسخ میدهد. بر این اساس تصمیم به جانمایی جدید و شروع ساخت فازهای مختلف با هدف توسعه قبرستان بهشت زهرا(س) عملیاتی شد و همچنان ادامه دارد.
قیمت قبر در سال 92
بر اساس لایحه تعیین بهای خدمات سازمان بهشت زهرا (س) واگذاری هر قبر در سال گذشته در تمامی قطعات فاز سوم آرامستان بهشت زهرا(س) تا سقف 70 درصد ظرفیت آن فاز رایگان شد و در صورتی که وابستگان متوفی تمایل به در اختیار گرفتن قطعه بالای این قبر را داشته باشند به ازای هر قطعه ملزم به پرداخت ۳۵۰ هزار تومان شدند. البته واگذاری هر قبر در این فاز پس از پر شدن ۷۰ درصد ظرفیت تغییر میکند. بر این اساس در ظرفیت ۷۰ تا ۸۰ درصد، قیمت هر قبر ۷۰۰ هزار تومان، در ظرفیت پذیرش ۸۰ تا ۹۰ درصد یک میلیون تومان و در ظرفیت ۹۰ تا ۱۰۰ درصد معادل 5/1 میلیون تومان را باید پرداخت کنند. در فاز دوم این آرامستان هم قیمت قبور تا سقف ۷۰ تا ۸۰ درصد ظرفیت این قطعات ۲ میلیون تومان و سقف ۸۰ تا ۹۰ درصد ۳ میلیون تومان خواهد بود. علاوهبر این قیمت قبور در قطعات فاز دوم با ظرفیت ۹۰ تا ۱۰۰ درصد معادل ۴میلیون تومان تعیین شد. اعضای شورای شهر تهران در بررسی این لایحه قیمت قبور قطعات قدیمی را هم تعیین کردند. در قیمتگذاری برای قبور به جا مانده از قدیم (بخشی از فاز دوم و فاز اول آرامستان بهشت زهرا) بر اساس توافق با سازمان بهشت زهرا(س) قیمت تعیین شده بین حداقل ۱۰ میلیون و حداکثر ۲۰ میلیون تومان مشخص شد. علاوهبر این در صورتی که قبوری بالای 30 سال باشد و شرع مقدس نیز ایرادی بر آن نگیرد؛ افراد میتوانند نسبت به خرید این قبور اقدام کنند. تعرفه در نظر گرفته برای این قبور برای هر طبقه ۵ میلیون تومان است.
قیمت قبر در سال 93
قبرستان بهشت زهرا(س) در حالی سال 93 را آغاز کرد و به پایان برد که تفاوت قیمتی در قیمت قبور را در مقایسه با سال 92 شاهد نبود. اما برای تعرفه قیمتی قبور در سال آینده کمیسیون سلامت و خدمات شهری و محیط زیست شورای شهر تهران به تازگی تشکیل جلسه داده است. به گفته حافظی در گفت و گو با مهر، قیمت قبور طبق لایحه تعیین بهای خدمات سازمان بهشت زهرا(س) با کمی افزایش همراه خواهد بود. بر اساس ماده واحده لایحه «اصلاحیه مصوبه تعیین بهای خدمات قابل عرضه در سازمان بهشت زهرا(س)» شهرداری تهران موظف است نسبت به کفن و دفن شهدا و خانواده آنها شامل پدر، مادر، همسر و فرزندان شهید، جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر از آن، آزادگان و همسر آنان، اهداکنندگان عضو، کارکنان تمام وقت و بازنشستگان بهشت زهرا(س) مشروط به آنکه قبلا قبر به آنان واگذار نشده باشد، با تایید مراجع ذیربط و با رعایت ضوابط و مقررات موضوعه برای یک نوبت به صورت رایگان اقدام کند.
قیمت قبر در سال 94
در این لایحه آمده است: سازمان بهشت زهرا(س) مکلف است جهت دفن اموات در چارچوب وظایف قانونی شهرداریها نسبت به دفن در تمامی قطعات (قبور باقیمانده فاز سوم) تا سقف 50 درصد ظرفیت این قطعات به طور رایگان اقدام کند و در صورتی که وابستگان متوفی تمایل به در اختیار گرفتن طبقات بالا این قبور را داشته باشند هزینه مترتبه به ازای واگذاری هر قبر معادل 7 میلیون و 500 هزار ریال تعیین میشود. هزینه واگذاری هر قبر (قبور باقیمانده در فاز سوم) در ظرفیت پذیرش 50 تا 60 درصد معادل 10 میلیون ریال و در ظرفیت پذیرش 70 تا 80 درصد معادل 15 میلیون ریال و از سقف 80 تا 100 درصد معادل 20 میلیون ریال تعیین میشود. در این میان قبرهایی هم هستند که برای آنها قیمتهای 6و 8 میلیون تعیین شده است. بر اساس لایحه ذکر شده هزینه واگذاری هر قبر در قطعات فاز دوم آرامستان بهشت زهرا(س) (قطعات ۲۰۰ تا ۲۵۸) تا سقف 70 درصد ظرفیت 15 میلیون ریال و از سقف 70 تا 80درصد ظرفیت قطعات 35 میلیون ریال و تا 90 درصد ظرفیت قطعات 60 میلیون ریال و در ظرفیت 90 تا 100 درصد 80 میلیون ریال تعیین میشود.طبق بررسیهای اخیر انجام شده در خصوص لایحه تعیین بهای خدمات قابل عرضه در سازمان بهشت زهرا(س) هزینه واگذاری هر قبر در همه قطعات فاز اول آرامستان بهشت زهرا(س) قطعات یکم تا 112 به جز قطعات ۳۲، ۳۵، ۸۴، ۸۶ و ۱۰۰، 200 میلیون ریال و قطعات ۳۲، ۳۵، ۸۴، ۸۶ و ۱۰۰، 170 میلیون ریال تعیین میشود.
نرخ جدید هزینههای دفن
البته در این میان دفن متوفیان هم دارای هزینههایی است که شورای شهر تهران در این باره اعلام کرده است: هزینه خدمات تغسیل، تکفین و حمل جنازه با آمبولانس عمومی «با ظرفیت 4 نفر متوفی»، در مجموع برای هر نفر متوفی 3 میلیون ریال تعیین میشود. همچنین هزینه خدمات فوق برای کودکان تا 7 سال معادل ۵۰ درصد مبلغ مذکور خواهد بود. در صورت درخواست آمبولانس خصوصی برای هر نفر متوفی علاوهبر مبلغ ذکر شده 4 میلیون ریال هم از متقاضی دریافت خواهد شد. همچنین حمل جنازه به شهرستان به ازای هر کیلومتر طول مسیر رفت تا مبلغ 8 هزار ریال تعیین میشود. از آنجایی که برخی افراد در گذشته با یک تلفن برای نزدیکان و آشنایان خود قبرهای ارزان قیمت میخریدند یا برخی میتوانستند یک قبر را به قیمت هزار ریال بخرند و مشابه آن را به دیگری به قیمت 35 میلیون تومان بفروشند اما به نظر میرسد با تصویب لایحه تعیین بهای خدمات قابل عرضه در سازمان بهشت زهرا(س) زمینه هر گونه اجحاف به شهروندان از بین میرود.