فصل اول- کلیات

ماده 1- تعاریف

اصطلاحاتی که در این آئین داوری به کار رفته است، دارای معانی زیر می باشد:

الف- «آئین نامه نحوه ارائه خدمات مرکز داوری در اختلافات تجاری داخلی و بین المللی» که از این پس «آئین داوری» نامیده می شود، عبارتست از مقررات حاضر که داوری در کلیه اختلافات تجاری داخلی و بین المللی که به مرکز داوری اتاق ایران ارجاع شود، مطابق آن انجام خواهد شد.

ب- "آئین نامه های داخلی مرکز داوری در مورد نحوه ارائه خدمات" آئین نامه هایی است که مستنداً به مجوز حاصل از ماده 6 قانون اساسنامه مرکز داوری به تصویب هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران می رسد.

پ- "خواهان" یا "خوانده" به معنای یک یاچند خواهان یا خوانده است.

ت- «داوری تجاری داخلی» عبارت است از اختلافات و دعاوی راجع به روابط و معاملات تجاری بین اشخاص حقوقی یا حقیقی که در زمان انعقاد موافقتنامه داوری بموجب قوانین ایران، تبعه ایران باشند. و "داوری تجاری بین المللی " آن است که یکی از آنها در زمان انعقاد موافقتنامه داوری، طبق قوانین ایران تبعه ایران نباشد.

ث- «داور»، اعم از داور واحد یا هیأت داوران است مگر آنکه با توجه به سیاق متن در این آئین داوری یا در موافقتنامه داوری، مراد از داور، یکی از اعضای هیأت داوران باشد.

ج- "دیوان داوری مرکز داوری "، هیأتی است که بموجب مقررات فصل پنجم از " آئین نامه داخلی مرکز داوری در مورد تشکیلات و نحوه ارائه خدمات" تشکیل می شود و وظایف و صلاحیت های آن در این آئین داوری مشخص شده است.

چ- "قرارنامه داوری" عبارت است ازصورت جلسه ای که طبق ماده 23 این آئین داوری تنظیم می شود.

ح- "مرکز داوری" عبارت است از مرکز داوری اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران که مطابق قانون اساسنامه تشکیل مرکز داوری اتاق ایران مصوب 14/11/1380 و در اجرای بند "ح" ماده 5 قانون اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران(اصلاحی مصوب 25/9/1373) تشکیل شده است ومطابق قانون مذکور ونیز آئین نامه های داخلی مرکز داوری اداره می شود، به دعاوی که به آن ارجاع می شود رسیدگی می کند.

خ- «موافقتنامه داوری» توافقی است بین طرفین که به موجب آن حل وفصل تمام یا بعضی از اختلافاتی که در مورد یک یا چند رابطه حقوقی معین اعم از قراردادی یا غیر قراردادی بوجود آمده یا ممکن است در آینده پیش آید، به داوری مرکز داوری ارجاع شود. موافقتنامه داوری ممکن است به صورت شرط داوری در ضمن قرارداد و یا به صورت قرارداد جداگانه باشد.

ماده 2- مرکز داوری

مرکز داوری وظائف و اختیارات خود را از طریق هماهنگی، سازماندهی، نظارت و مدیریت جریان داوری انجام می دهد، بدون آنکه خود مباشرت به داوری کند.

ماده 3- قلمرو اجرا

الف- کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوی دارند می توانند داوری در اختلافات خود را اعم از اینکه در مراجع قضایی طرح شده یا نشده باشد، با توافق به مرکز داوری ارجاع کنند. تراضی فوق شامل تراضی حاصل از موافقتنامه داوری و همچنین تراضی ناشی از مراجعه و پیشنهاد داوری توسط یکی از طرفین به داوری مرکز داوری و قبول آن از ناحیه طرف دیگر می باشد.

ب- رسیدگی داوری در کلیه دعاوی و اختلافاتی که به مرکز داوری ارجاع شود، مطابق مقررات این آئین داوری انجام می شود و در داوری های داخلی تابع مقررات باب هفتم قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1379 و در داوریهای بین المللی تابع مقررات قانون داوری تجاری بین المللی مصوب 1376 خواهد بود.

تبصره- در دعاوی کوچک که خواسته آنها کمتر از پانصد میلیون ریال (000, 000, 500 ریال) یا معادل ارزی آن یا معادل مبلغ مذکور در دعاوی غیر مالی باشد، طرفین میتوانند توافق کنند که رسیدگی به صورت اختصاری انجام شود و از اجرای مواد 39 و 40 و 53 این آئیننامه صرفنظر کنند یا مواعد مربوط را کوتاه نمایند.

ماده 4- پذیرش آئین داوری مرکز داوری تراضی بر ارجاع اختلاف به مرکز داوری، به منزله التزام و قبول این آئین داوری و سایرآیین نامه های داخلی مرکز داوری در مورد نحوه ارائه خدمات می باشد.

ماده 5- انصراف از حق ایراد در صورتی که هر یک از طرفین پس از علم به عدم رعایت مقررات این آئین داوری و یا شرایط قابل عدول موافقتنامه داوری، سکوت اختیار کرده و داوری را ادامه دهد و در مهلت مقرر ایراد خود را مطرح نکند، چنین تلقی خواهد شد که از حق ایراد خود صرف نظر کرده است.

فصل دوم- جریان داوری

ماده 6- دادخواست داوری

الف- خواهان یا متقاضی داوری، باید دادخواست داوری خود را به دبیرخانه مرکز داوری تسلیم کند. دبیرخانه وصول آن را با قید تاریخ وصول، به خواهان و خوانده اعلام خواهد کرد.

ب- دادخواست داوری باید مشتمل بر موارد زیر باشد:

1) مشخصات کامل طرفین همراه با ذکر نشانی پستی و الکترونیکی و هرگونه اسناد مثبت سمت؛ در صورتیکه دعوی به نمایندگی یا وکالت طرح شده باشد.

2) توضیح درباره ماهیت معامله یا قرارداد یا وقایعی که موجب بروز اختلاف شده و بیان منشاء ادعا و دلایل آن.

3) تعیین خواسته دعوی و مبلغ آن، مگر آنکه خواسته غیر مالی باشد .

4) توضیح درباره موافقتنامه داوری.

5) در صورت امکان، اظهار نظر در مورد تعداد داوران و چگونگی انتخاب آنان با توجه به موافقتنامه داوری و نیز در صورت ضرورت، معرفی داور خود در داوری سه نفری.

6) در صورتیکه داوری بین المللی باشد، اظهار نظر در خصوص محل داوری، زبان داوری و قانون و قواعد حقوقی قابل اعمال.

تبصره- تسلیم یا ثبت درخواست داوری ناقص در دبیرخانه مرکز داوری، مادام که تکمیل نشده، تکلیفی برای مرکز ایجاد نمی نماید. پ- در صورتی که دادخواست داوری راجع به معامله، قرارداد یا روابط حقوقی ای باشد که در مورد آن پیش از زمان تقدیم دادخواست بین همان طرفین، رسیدگی داوری در مرکز داوری شروع شده باشد، مرکز داوری می تواند به درخواست هر یک از طرفها، درخواست داوری جدید را با پرونده داوری مقدم توام کند، بشرط آنکه در داوری مقدم هنوز قرارنامه داوری به امضای طرفین و داور نرسیده باشد یا توسط مرکز داوری تأئید نشده باشد و مانع قانونی هم برای ادغام پرونده ها وجود نداشته باشد. در صورتی که درخواست داوری جدید پس از امضا یا تأئید قرارنامه داوری در پرونده مقدم شروع شده باشد، رسیدگی توأم به دو یا چند پرونده منوط به این است که داور پرونده مقدم، با توجه به ماهیت ادعاهای موضوع داوری جدید و نیز با توجه به مرحله داوری مقدم و سایر اوضاع و احوال، اجازه توأم نمودن دو پرونده را بدهد و دیوان داوری مرکز داوری هم با آن موافقت نماید.

ماده 7- پاسخ خوانده؛ دعوای تقابل

الف- پس از دریافت دادخواست داوری دبیرخانه مرکز داوری یک نسخه از دادخواست و اسناد و مدارک ضمیمه آن را جهت پاسخ گویی به خوانده، ابلاغ می کند. خوانده باید ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ دادخواست داوری، پاسخ خود را که مشتمل بر اطلاعات ذیل باشد، به دبیرخانه مرکز داوری تسلیم نماید:

1) مشخصات کامل همراه با نشانی پستی و الکترونیکی و حسب مورد هرگونه اسناد مثبت سمت؛ در صورتیکه دفاع به نمایندگی یا وکالت به عمل آید.

2) پاسخ به ادعا ها و خواسته، بیان ایرادات و مدافعات و ارائه هرگونه دلیل و اسناد و مدارک؛

3) در صورت امکان، اظهار نظر درخصوص تعداد داوران و چگونگی انتخاب آنان با توجه به موافقتنامه داوری و نیز معرفی داور اختصاصی خود در داوری سه نفری،

4) در صورتیکه داوری بین المللی باشد، اظهار نظر در خصوص محل داوری، زبان داوری و نیز قواعد حقوقی قابل اعمال. ب- دبیرخانه مرکز داوری، نسخه ای از پاسخ خوانده به دادخواست داوری را به خواهان ابلاغ می کند. پ- در صورتیکه خوانده ادعاهای متقابلی داشته باشد، باید ضمن پاسخ به دادخواست داوری، به دبیرخانه تسلیم و ثبت کند.

دعوای متقابل باید مشتمل بر موارد زیر باشد:

1) بیان ادعا ی متقابل و منشاء و دلایل آن.

2) ذکر خواسته دعوای متقابل و بهای آن، مگر آنکه خواسته غیر مالی باشد؛

ت- دبیرخانه، ادعای متقابل خوانده را به خواهان ابلاغ می کند و خواهان باید ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ دعوای متقابل، لایحه جوابیه خود را به دبیرخانه مرکز داوری تسلیم نماید.

ماده 8- پس ازتبادل لوایح اولیه به شرح فوق و تکمیل پرونده و تعیین "داور" طبق این آئین داوری و اعلام قبولی او، دبیرخانه پرونده را به "داور" تسلیم می کند و داوری از تاریخ ابلاغ موضوع به طرفین و داور، شروع می شود.

تبصره 1- در مواردی که "داور" قبلاً توسط طرفین تعیین شده باشد و اعلام قبولی هم کرده باشد، دبیرخانه مرکز داوری پرونده را بدون انجام تبادل لوایح ، به داور تسلیم می نماید و تبادل لوایح با نظر داور تعیین شده، انجام خواهد شد.

تبصره 2- دبیرخانه مرکز داوری می تواند مواعد پیش بینی شده در این ماده را به درخواست خواهان یا خوانده حسب مورد، تمدید نماید، مشروط به اینکه متقاضی تمدید مهلت، حسب مورد، داور اختصاصی خود را معرفی نماید و یا درباره تعداد داوران و نحوه انتخاب ایشان اظهار نظر کرده باشد و در غیر اینصورت دبیرخانه مکلف است مطابق مقررات این آئین داوری اقدام نماید.

ماده 9- آثار موافقت نامه داوری

الف- در کلیه مواردی که رسیدگی به اختلاف به مرکز داوری ارجاع می شود، رسیدگی طبق مقررات لازم الاجرا در زمان تقدیم دادخواست داوری به عمل خواهد آمد.

ب- چنانچه خوانده از پاسخ به درخواست داوری مطابق ماده 7 این آیین داوری امتناع کند، در صورتی که دیوان داوری مرکز احراز کند که ظاهراً موافقت نامه داوری بین طرفین منعقد شده است، داوری ادامه خواهد یافت، بدون اینکه تصمیم دیوان داوری در مورد وجود ظاهری موافقت نامه داوری، مانع طرح ایرادات راجع به وجود یا اعتبار موافقت نامه داوری نزد "داور" گردد. در هر حال اتخاذ هرگونه تصمیم نهائی درباره صلاحیت، با "داور" است. چنانچه دیوان داوری مرکز داوری وجود ظاهری موافقت نامه داوری را احراز نکند عدم امکان ادامه داوری از طرف دبیرخانه مرکز به طرفین ابلاغ می شود، در این صورت هریک از طرفین می تواند اتخاذ تصمیم در مورد وجود یا فقدان موافقت نامه داوری را از دادگاه صلاحیتدار تقاضا کند.

پ- چنانچه هریک از طرفین دعوا قبل از انتخاب و نصب داور نسبت به وجود موافقت نامه داوری، اعتبار یا حوزه شمول آن ایراد کند، تصمیم گیری در مورد ایراد مطروحه با دیوان داوری مرکز داوری خواهد بود، بدون اینکه تصمیم دیوان داوری مانع طرح ایراد نزد "داور" باشد. در صورتی که دیوان داوری مرکز ایراد را وارد تشخیص دهد، عدم امکان ادامه داوری از طرف دبیرخانه مرکز به طرفین ابلاغ می شود، و پرونده مختومه می شود. در این صورت هریک از طرفین می تواند به دادگاه صلاحیتدار مراجعه کند.

ت – عدم شرکت طرفین در جلسات داوری یا هریک از مراحل آن مانع جریان داوری نخواهد بود، و "داور" می تواند با ادامه رسیدگی براساس دلائل و مدارک موجود مبادرت به صدور رأی نماید.

ث- ایراد به وجود یا اعتبار قرارداد اصلی رافع صلاحیت "داور" نیست مشروط براینکه "داور" اعتبار موافقت نامه داوری را احراز کند، حتی اگر قرارداد اصلی وجود نداشته و یا باطل باشد، "داور" می تواند درباره حقوق طرفین رسیدگی کرده و نسبت به ادعاها ایرادات آنها اتخاذ تصمیم کند.

ماده 10- تعداد داوران و نحوه انتخاب ایشان

الف- طرفین می توانند ضمن موافقتنامه داوری یا به موجب توافقنامه جداگانه، در خصوص تعداد و نحوه انتخاب داور یا داوران ، توافق نمایند. در صورت فقدان چنین توافقی و نیز در صورتیکه بین طرفین در این خصوص اختلاف باشد، به ترتیب زیر اقدام خواهد شد و رجوع طرفین به مرکز داوری به منزله قبول ترتیبات زیر می باشد:

1) مرکز داوری با توجه به موضوع دعوی، یک نفر را به عنوان داور انتخاب می نماید و به طرفین اعلام می کند که اگر اعتراض یا جهات رد نسبت به داور مذکور وجود دارند، ظرف مهلت ده (10) روز اعلام کنند.

2) چنانچه هریک از طرفین ظرف مهلت مقرر اعتراض یا جهات رد موجهی نسبت به داور منتخب اعلام نمایند و مورد قبول واقع شود، مرکز داوری فرد دیگری را معرفی خواهد نمود و در غیر اینصورت، مرکز پس از قبولی داور یا سرداور منتخب، پرونده را جهت رسیدگی، در اختیار وی قرار می دهد.

ب- در مواردی که توافق شده هیئت داوری تشکیل شود، به ترتیب زیر عمل می شود:

1) هریک از طرفین مکلف است داور اختصاصی خود را ظرف مدتی که مرکز تعیین می کند انتخاب و معرفی کند و سپس طرفین یا با موافقت طرفین، داوران اختصاصی ایشان، مکلفند ظرف مدت ده (10) روز داور سوم (سرداور) را از بین داوان معتمد مرکز به اتفاق تعیین و معرفی نمایند.

2) در صورتیکه طرفین ظرف مهلت مقرر داوران اختصاصی خود یا سرداور را انتخاب و معرفی نکنند، مرکز داوری حسب مورد ، داور طرف ممتنع یا سرداور (یا هردو) را، انتخاب و معرفی می نماید تا اگر هریک از طرفین اعتراض یا جهات رد نسبت به داور اختصاصی طرف دیگر یا سرداور دارند، ظرف مهلت ده (10) روز اعلام کنند.

تبصره ـ رسیدگی به اعتراض یا جهات رد نسبت به داور یا سرداور که در این مرحله مطرح شود، با مرکز داوری است و تصمیم مرکز در این خصوص قطعی است و در صورتیکه اعتراض یا جهات رد مورد قبول قرار گیرد، مرکز داوری فرد دیگری به ترتیب فوق انتخاب می کند.

مادة 11- علاوه بر موارد فوق، در موارد زیر نیز مرکز داوری حسب مورد، اقدام به تعیین داور خواهد کرد: چنانچه طبق موافقتنا