خبرگزاری تسنیم: در حالی که حدود ۶ هزار مجرم خارجی در زندان‌های ایران تحمل کیفر می‌کنند، بیش از ۵ هزار نفر از این تعداد را اتباع افغانستان تشکیل می‌دهند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، معمولا بخشی از جمعیت کیفری زندان‌های هر کشوری را مجرمان خارجی تشکیل می‌دهند که این موضوع درباره زندان‌های ایران نیز صادق است و بخشی از زندانیان ایران را مجرمان خارجی تشکیل می‌دهند. براساس آخرین آمار، تعداد زندانیان ایران حدود 228 هزار نفر اعلام شده که براین اساس حدود 6 هزار نفر از جمعیت کیفری زندان‌های ایران را مجرمان غیرایرانی تشکیل می‌دهند.
اتباع افغانستان، بیشترین زندانیان خارجی ایران
آماری که در اختیار خبرنگارخبرگزاری تسنیم قرار گرفته حاکی از این است که محکومان افغانی بیشترین تعداد مجرمان خارجی زندان‌های ایران را به خود اختصاص داده‌اند و در حالی که جمعیت خارجی‌های زندان‌های ایران در نهایت به 6 هزار نفر برسد، 5 هزار نفر از آنها را افاغنه تشکیل می‌دهند.
بخش دیگر این آمار حاکی از این است که تعداد سایر مجرمان خارجی محبوس در زندان‌های ایران به 700 نفر می‌رسد؛ به عبارت دیگر حدود 88 درصد زندانیان خارجی را اتباع افغانستان تشکیل می‌دهند.
حضور 5 هزار افغانی در زندان‌های ایران بعد از گذشت 2 سال از امضای توافقنامه انتقال محکومان بین دو کشور
این در حالی است که کشورهای ایران و افغانستان در سال 90، توافقنامه انتقال محکومان به حبس را امضا کرده‌اند. بیشترین جرمی که زندانیان خارجی محبوس در زندان‌های ایران مرتکب شده‌اند، مرتبط با موادمخدر است.
در کنار اجرای سیاست‌های سازمان زندان‌ها و قوه‌قضاییه برای کاهش جمعیت زندان‌ها و حبس‌زدایی، اجرای توافقنامه‌های تبادل مجرمین و محکومان به حبس می‌تواند بخشی از کاهش جمعیت زندان‌ها را به خود اختصاص دهد.
تسریع در اجرا و عملیاتی کردن این توافقانامه‌ها مزایای متعددی دارد که کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها تنها یکی از مزایای آن است. عدم حضور مستمر زندانیان خارجی در زندان‌ها (در صورت مهیا بودن شرایط و تکمیل مراحل دادرسی)، خروج آنها از کشور و بازنگشتن آنها به داخل جامعه، مزایای دیگری است که اجرای این موافقتنامه‌ها به دنبال دارد. در حال حاضر برخی کشورها بعد از ارتکاب جرم توسط اتباع خارجی، به سرعت آنها را محاکمه کرده و به جای اینکه این مجرمان را زندانی کرده و جمعیت زندانیان خود را افزایش دهند، آنها را از کشورشان اخراج می‌کنند.
آمارها نشان‌دهنده این است که جمهوری اسلامی ایران با 25 کشور معاهده تبادل مجرمان و محکومان را امضا کرده است. سال گذشته در حالی 62 ایرانی از زندان‌های آذربایجان، سوریه، ارمنستان، قطر و چین آزاد و برای تحمل ادامه محکومیت خود به ایران منتقل شدند آخرین آمار ارائه شده نشان می‌دهد بیش از 3 هزار ایرانی در زندان‌های کشورهای متعدد محبوس شده‌اند.
همچنین آمار زندانیان ایرانی آزاد شده در سال گذشته در حالی مطرح شده که هیچ نشانی از آزادی 400 ایرانی زندانی در زندان‌های عراق به چشم نمی‌خورد. سیدمرتضی بختیاری وزیر دادگستری هفته گذشته جرم اصلی این تعداد ایرانی را ورود غیرقانونی به کشور عراق عنوان کرد.
تهران و ایلام؛ دارای بیشترین و کمترین تعداد زندانی در کشور
آمار دیگری که در این زمینه وجود دارد نشان می‌دهد که استان تهران بیشترین تعداد زندانیان در کشور را به خود اختصاص داده است و در مقابل استان ایلام، با کمتر از یک هزار و 500 زندانی، کمترین تعداد زندانیان کشور را در اختیار دارد.
میانگین جهانی زنان زندان حدود 5 درصد است اما این نرخ در ایران متفاوت و البته پایین‌تر از متوسط جهانی است؛ تعداد زندانیان زن در زندان‌های کشور هم طبق آخرین آمارها، بین 3.5 تا 3.7 درصد اعلام شده است که از نرخ زنان زندانی آمریکا که 8 درصد است، بسیار فاصله دارد.
همانطور که بیشترین جرم ارتکابی از سوی مجرمان خارجی زندان‌های ایران، جرایم مرتبط با موادمخدر است، این موضوع در میان زندانیان ایرانی هم رتبه اول را در اختیار دارد به طوریکه 46 درصد زندانیان ایرانی به دلیل ارتکاب جرایم مرتبط با موادمخدر، از جمله قاچاق، خرید و توزیع آن در حبس به سر می‌برند.
براساس این آمار، جایگاه دوم دسته‌بندی زندانیان کشور براساس نوع جرم، در اختیار سارقان است و آنها به تنهایی یک‌چهارم یعنی 25 درصد زندانیان کشور را تشکیل می‌دهند. در این میان نیز بیان این نکته لازم است که بیشتر سارقان محبوس را هم سارقان خرد تشکیل می‌دهند.
بعد از جرایم مرتبط با موادمخدر و سرقت، جرایم ارتکابی علیه اشخاص و اطفال با 11 درصد جمعیت زندان‌ها در رتبه سوم قرار گرفته است.
رتبه چهارم این لیست در اختیار اقدام علیه اموال و مالکیت افراد است که 4 درصد زندانیان کشور را به خود اختصاص داده و شامل مواردی مانند تخریب اموال، غصب و کلاهبرداری است.
قتل، کمتر از یک درصد
ارتکاب اعمال منافی عفت و اخلاق عمومی با 3.5 درصد در رتبه چهارم قرار گرفته است و 10 درصد باقی‌مانده هم بین سایر جرایم به صورت خرد تقسیم شده است. به عنوان مثال ارتکاب قتل کمتر از یک درصد آمار زندانیان کشور را به خود اختصاص داده است.
یکی دیگر از آمارهای ارائه شده در این زمینه مربوط به زندانیان کمتر از 18 سال است که در کانون‌های اصلاح‌وتربیت کشور نگهداری می‌شوند و آنها هم کمتر از یک درصد جمعیت زندانیان کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
زندانیان خارجی هم می‌توانند مشمول طرح مراقبت الکترونیکی شوند
سرانجام بعد از سال‌ها پیگیری دستگاه قضایی و سازمان زندان‌ها، قرار است تا پایان فصل جاری طرح مراقبت الکترونیکی زندانیان در قالب دستبند یا پابندهای الکترونیکی اجرایی شود.
اجرای طرح مراقبت الکترونیکی یکی از سیاست‌های سازمان زندان‌ها برای کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها بوده است که از سال‌های گذشته در دستور کار بود اما بارها به دلایل متعددی از جمله کمبود بودجه و عدم موافقت برخی مسئولان اجرایی نشد.
سرانجام غلامحسین اسماعیلی رئیس سازمان زندان‌ها اعلام کرد با اجرای این طرح در ماه‌های آینده، ایران به جمع کشورهای استفاده کننده از سیستم زندان الکترونیک می‌پیوندد.
در حالی که زندانیانی با جرایم سبک مانند مهریه و دیه در زمره افرادی هستند که می‌توانند از اجرای طرح مراقبت الکترونیکی استفاده کنند، یکی از مسئولان سازمان زندان‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: زندانیان خارجی که در زندان‌های ایران هستند نیز اگر مشمول قانون اجرای این طرح باشند، می‌توانند از آن استفاده کنند و از زندان خارج شوند.
وی ادامه داد: اجرای این طرح تسهیلاتی حقوقی است که به همه زندانیان تعلق می‌گیرد و اگر آنها حائز شرایط باشند می‌توانند از آن استفاده کنند؛ در این زمینه ایرانی و خارجی بودن زندانی برای ما فرقی نمی‌کند.
